Budowa ziarna zbóż

Budowa ziarna zbóż na przykładzie pszenicy.
Owocem zbóż jest ziarniak, który swoim wyglądem zewnętrznym przypomina bardziej nasienie niż owoc. Wynika z tego, że owocnia nie jest mięsista ale stwardniała, cienka i praktycznie całkowicie związana z nasieniem. Ziarniak ma kształt owalny, wydłużony.

Jeden z końców wyposażony jest w bródkę, utworzoną z włosków będących wypustkami komórek najbardziej zawnętrznej warstwy okrywy nasiennej. Bródka najprawdopodobniej odgrywa istotną rolę podczas regulacji wilgotności w procesie dojrzewania. Największą bródkę posiada pszenica, mniejszą żyto, owies i jęczmień nie posiadają bródki, cała ich powierzchnia pokryta jest włoskami. Ten element budowy ziarny jest usuwany w procesie przemiału podczas czyszczenia gdyż stanowi siedlisko drobnoustrojów i brudu.

Przykład różnych ziaren zbóż. Źródło: Lubella.
Przykład różnych ziaren zbóż. Źródło: Lubella.


Przez stronę brzuszną ziarna przebiega wgłębienie zwane bruzdką. Jest to pozostałość po wiązce naczyniowej, przez którą młode ziarno zaopatrywane było w substancje odżywcze przez roślinę macierzystą. Głębokość bruzdki jest cechą jakościową według, której sądzi się o wartości młynarskiej ziarna. Ziarno o głębokiej bruzdce jest uważane za materiał o gorszej jakości. W przypadku pszenicy bruzdka jest szersza i bardziej rozwarta, natomiast żyto posiada bruzdkę głębszą i węższą. Może w niej zalegać brud i pył z także zarodniki barterii i pleśni.



Ziarno zbóż skłąda się z :
  • zarodka
  • bielma
  • okrywy owocowo- nasiennej.
  • 1.       Okrywa owocowo- nasienna.
2.       Warstwa aleuronowa.
3.       Bielmo.
4.       Zarodek.
Źródło: technologfrico
    1. Okrywa owocowo- nasienna. 2. Warstwa aleuronowa. 3. Bielmo. 4. Zarodek. Źródło: technologfrico